Canada là một trong những quốc gia có chất lượng sống cao nhất thế giới, với nền kinh tế phát triển, hệ thống giáo dục và y tế tiên tiến, môi trường xã hội an toàn và đa dạng. Không ngạc nhiên khi nhiều người mong muốn định cư tại đây để tận hưởng những lợi ích và cơ hội mà Canada mang lại. Tuy nhiên, để có thể định cư Canada, bạn cần phải biết những điều gì? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về các chương trình định cư Canada, các điều kiện, thủ tục và chi phí liên quan, cũng như một số lời khuyên hữu ích để bạn có thể chuẩn bị tốt nhất cho kế hoạch định cư của mình.
Các chương trình định cư Canada
Canada là một quốc gia liên bang, gồm 10 tỉnh và 3 vùng lãnh thổ. Mỗi tỉnh và vùng lãnh thổ có chính sách định cư riêng, phù hợp với nhu cầu và đặc điểm của khu vực đó. Do đó, có rất nhiều chương trình định cư Canada cho bạn lựa chọn, tùy thuộc vào trình độ, kinh nghiệm, tay nghề, ngôn ngữ và mục tiêu của bạn. Dưới đây là một số chương trình định cư Canada phổ biến hiện nay:
Diện tay nghề
Đây là diện dành cho những người có trình độ cao, tay nghề chuyên môn và kinh nghiệm làm việc trong các ngành nghề được Canada ưu tiên. Bạn có thể tham gia vào hai chương trình chính là:
- Diện tay nghề liên bang (Federal Skilled Worker Program): Đây là chương trình dưới hệ thống Express Entry, cho phép bạn định cư ở bất kỳ tỉnh nào của Canada (trừ Quebec). Bạn sẽ được đánh giá theo các tiêu chí như tuổi, trình độ học vấn, kinh nghiệm làm việc, khả năng ngôn ngữ (tiếng Anh hoặc tiếng Pháp), tình hình việc làm và sự thích ứng. Bạn phải có ít nhất 67 điểm trên tổng số 100 điểm để đủ điều kiện tham gia chương trình này.
- Diện tay nghề tỉnh bang (Provincial Nominee Program): Đây là chương trình cho phép các tỉnh và vùng lãnh thổ của Canada tuyển chọn những người có tay nghề phù hợp với nhu cầu lao động của khu vực đó. Mỗi tỉnh và vùng lãnh thổ sẽ có các tiêu chí và quy trình riêng để xét duyệt hồ sơ của bạn. Nếu bạn được một tỉnh hay vùng lãnh thổ bảo lãnh (nominate), bạn sẽ có thể xin thẻ thường trú nhân (permanent resident card) thông qua hệ thống Express Entry hoặc trực tiếp với IRCC (Immigration, Refugees and Citizenship Canada).
Diện kinh doanh
Đây là diện dành cho những người có khả năng đầu tư, kinh doanh hoặc quản lý doanh nghiệp tại Canada. Bạn có thể tham gia vào một số chương trình sau:
- Diện đầu tư liên bang (Federal Investor Program): Đây là chương trình dành cho những người có tài sản cá nhân tối thiểu là 1.600.000 CAD và phải chứng minh được nguồn gốc hợp pháp của số tiền đó. Bạn phải đầu tư 220.000 CAD không hoàn lại cho chính phủ Canada hoặc đầu tư 800.000 CAD không lấy lãi thông qua một tổ chức tài chính nào đó được uỷ nhiệm.
- Diện doanh nhân liên bang (Federal Entrepreneur Program): Đây là chương trình dành cho những người có kinh nghiệm kinh doanh ít nhất 2 năm trong 5 năm trước khi nộp hồ sơ và có khả năng sở hữu và quản lý một doanh nghiệp tại Canada. Bạn phải có tài sản cá nhân tối thiểu là 300.000 CAD và phải tạo ra ít nhất một việc làm cho công dân hoặc thường trú nhân Canada trong vòng một năm sau khi định cư.
- Diện kinh doanh tỉnh bang (Provincial Business Program): Đây là chương trình cho phép các tỉnh và vùng lãnh thổ của Canada tuyển chọn những người có khả năng đầu tư, kinh doanh hoặc quản lý doanh nghiệp tại khu vực đó. Mỗi tỉnh và vùng lãnh thổ sẽ có các tiêu chí và quy trình riêng để xét duyệt hồ sơ của bạn. Nếu bạn được một tỉnh hay vùng lãnh thổ bảo lãnh, bạn sẽ có thể xin thẻ thường trú nhân thông qua hệ thống Express Entry hoặc trực tiếp với IRCC.
Diện gia đình
Đây là diện dành cho những người có người thân là công dân hoặc thường trú nhân Canada và muốn định cư cùng họ. Bạn có thể tham gia vào một số chương trình sau:
- Diện đoàn tụ gia đình (Family Sponsorship Program): Đây là chương trình cho phép bạn được người thân là công dân hoặc thường trú nhân Canada bảo lãnh để định cư cùng họ. Người bảo lãnh phải có độ tuổi từ 18 tuổi trở lên và có khả năng tài chính để hỗ trợ bạn. Bạn có thể được bảo lãnh nếu bạn là vợ/chồng, đối tác hôn nhân, con cái, cha/mẹ, ông/bà, anh/chị/em ruột hoặc con nuôi của người bảo lãnh.
- Diện di dân Atlantic (Atlantic Immigration Pilot Program): Đây là chương trình cho phép bạn được một tổ chức hoặc doanh nghiệp ở bốn tỉnh thuộc vùng Atlantic (New Brunswick, Newfoundland and Labrador, Nova Scotia và Prince Edward Island) bảo lãnh để định cư và làm việc tại đó. Bạn phải có bằng cấp, kinh nghiệm làm việc và khả năng ngôn ngữ liên quan đến công việc mà bạn được bảo lãnh.
Diện nhân đạo
Đây là diện dành cho những người bị bức xúc, bị nguy hiểm hoặc bị bỏ rơi ở quốc gia của họ và muốn tìm kiếm sự bảo vệ và an toàn tại Canada. Bạn có thể tham gia vào một số chương trình sau:
- Diện tị nạn (Refugee Program): Đây là chương trình cho phép bạn được công nhận là người tị nạn theo quy định của Liên Hiệp Quốc hoặc Canada và được cấp thẻ thường trú nhân. Bạn phải chứng minh được rằng bạn bị đe dọa, bị hành hạ hoặc bị phân biệt ở quốc gia của bạn và không có khả năng hay sự bảo vệ nào từ chính phủ hoặc tổ chức nào khác. Bạn có thể xin tị nạn khi đang ở trong Canada hoặc từ bên ngoài Canada.
- Diện nhân đạo và đặc biệt (Humanitarian and Compassionate Program): Đây là chương trình cho phép bạn được xem xét để cấp thẻ thường trú nhân dựa trên các lý do nhân đạo và đặc biệt. Bạn phải chứng minh được rằng việc trở lại quốc gia của bạn sẽ gây ra những khó khăn nghiêm trọng cho bạn hoặc gia đình của bạn. Bạn cũng phải chứng minh được rằng bạn đã gắn bó với xã hội Canada và có đóng góp tích cực cho nước này.
Các điều kiện, thủ tục và chi phí định cư Canada
Các điều kiện, thủ tục và chi phí để định cư Canada sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng diện và chương trình mà bạn lựa chọn. Tuy nhiên, có một số điều kiện chung mà bạn cần phải đáp ứng, bao gồm:
- Có một hồ sơ đầy đủ và chính xác: Bạn phải cung cấp các thông tin cá nhân, học vấn, kinh nghiệm làm việc, khả năng ngôn ngữ, tình hình gia đình, lý do định cư và các giấy tờ liên quan để chứng minh sự thật của hồ sơ của bạn. Bạn cũng phải tuân thủ các quy định về hình thức, kỳ hạn và phương thức nộp hồ sơ của từng chương trình.
- Có một lời mời làm việc hoặc bảo lãnh: Trong một số trường hợp, bạn phải có một lời mời làm việc từ một tổ chức hoặc doanh nghiệp ở Canada hoặc một lời bảo lãnh từ một tỉnh, vùng lãnh thổ, người thân hoặc tổ chức nào đó ở Canada để có thể định cư tại đây. Lời mời làm việc hoặc bảo lãnh sẽ giúp bạn có được điểm số cao hơn trong hệ thống Express Entry hoặc được ưu tiên xét duyệt hồ sơ.
- Có một kết quả kiểm tra ngôn ngữ: Bạn phải có một kết quả kiểm tra ngôn ngữ tiếng Anh hoặc tiếng Pháp để chứng minh khả năng giao tiếp của bạn. Kết quả kiểm tra ngôn ngữ sẽ được đánh giá theo bốn kỹ năng: nghe, nói, đọc và viết. Bạn có thể chọn một trong các bài kiểm tra được chấp nhận bởi Canada, như IELTS, CELPIP, TEF hoặc TCF. Mỗi chương trình sẽ có một mức điểm tối thiểu mà bạn phải đạt được để đủ điều kiện.
- Có một kết quả kiểm tra sức khỏe: Bạn phải có một kết quả kiểm tra sức khỏe để chứng minh rằng bạn không mang bệnh truyền nhiễm hoặc bệnh nguy hiểm cho sức khỏe công cộng của Canada. Bạn phải đến một trong các cơ sở y tế được ủy quyền bởi Canada để thực hiện kiểm tra sức khỏe và gửi kết quả cho IRCC. Kết quả kiểm tra sức khỏe có giá trị trong 12 tháng kể từ ngày thực hiện.
- Có một lý lịch tư pháp: Bạn phải có một lý lịch tư pháp để chứng minh rằng bạn không có tiền án tiền sự hoặc không vi phạm luật pháp của Canada hoặc quốc gia nào khác. Bạn phải cung cấp các giấy tờ liên quan, như giấy chứng nhận không có tiền án, giấy xác nhận hành vi, giấy xin tha hoặc giấy xin ân xá. Bạn cũng phải thông báo cho IRCC nếu bạn có bất kỳ vấn đề gì về tư pháp trong quá trình xét duyệt hồ sơ.
Ngoài ra, bạn cũng phải trả các khoản phí cho việc xét duyệt hồ sơ, cấp thẻ thường trú nhân và nhập cảnh Canada. Các khoản phí này sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng diện và chương trình mà bạn lựa chọn.
Một số lời khuyên hữu ích khi định cư Canada
Để có thể định cư Canada thành công và nhanh chóng, bạn nên lưu ý một số lời khuyên sau:
- Nghiên cứu kỹ các diện và chương trình định cư: Bạn nên tìm hiểu kỹ các diện và chương trình định cư Canada để xem bạn thuộc diện nào và chọn chương trình nào phù hợp với điều kiện, năng lực và mong muốn của bạn. Bạn cũng nên cập nhật các thông tin mới nhất về các chương trình định cư, vì chúng có thể thay đổi theo thời gian và tình hình.
- Chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng: Bạn nên chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và chính xác, theo yêu cầu của từng chương trình. Bạn nên kiểm tra lại các thông tin cá nhân, học vấn, kinh nghiệm làm việc, khả năng ngôn ngữ, tình hình gia đình và lý do định cư của bạn. Bạn cũng nên dịch và công chứng các giấy tờ liên quan sang tiếng Anh hoặc tiếng Pháp nếu chúng không được viết bằng một trong hai ngôn ngữ này.
- Làm quen với văn hóa và xã hội Canada: Bạn nên làm quen với văn hóa và xã hội Canada trước khi định cư tại đây. Bạn nên tìm hiểu về lịch sử, chính trị, pháp luật, giáo dục, y tế, văn hóa, tôn giáo, đa dạng và bình đẳng của Canada. Bạn cũng nên tôn trọng và thích nghi với những khác biệt về phong tục, thói quen và giá trị của người Canada. Bạn có thể tìm kiếm các nguồn thông tin uy tín trên mạng hoặc tham gia các khóa học về văn hóa và xã hội Canada.
- Nâng cao khả năng ngôn ngữ: Bạn nên nâng cao khả năng ngôn ngữ tiếng Anh hoặc tiếng Pháp của bạn để có thể giao tiếp hiệu quả và hòa nhập tốt hơn với xã hội Canada. Bạn nên luyện tập các kỹ năng nghe, nói, đọc và viết hàng ngày, thông qua các phương tiện như sách, báo, phim, nhạc, podcast hoặc ứng dụng học ngôn ngữ. Bạn cũng nên tìm cơ hội để giao lưu và trò chuyện với người bản xứ hoặc những người có cùng mục tiêu học ngôn ngữ.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ và tư vấn: Bạn nên tìm kiếm sự hỗ trợ và tư vấn từ các tổ chức, doanh nghiệp hoặc cá nhân có uy tín và kinh nghiệm trong lĩnh vực định cư Canada. Bạn có thể nhận được các dịch vụ miễn phí hoặc tính phí, như tư vấn chọn chương trình định cư, soạn thảo và nộp hồ sơ, chuẩn bị cho cuộc phỏng vấn, giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình xét duyệt hồ sơ, hướng dẫn nhập cảnh và định cư tại Canada. Bạn có thể tìm kiếm các tổ chức, doanh nghiệp hoặc cá nhân này trên mạng hoặc thông qua các mối quan hệ của bạn.
Kết luận
Định cư Canada là một quyết định quan trọng và không dễ dàng. Bạn cần phải biết rõ những điều gì để có thể chuẩn bị tốt nhất cho kế hoạch định cư của mình. Bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về các chương trình định cư Canada, các điều kiện, thủ tục và chi phí liên quan, cũng như một số lời khuyên hữu ích để bạn có thể định cư Canada thành công và nhanh chóng. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có được cái nhìn tổng quan và rõ ràng hơn về việc định cư Canada.
