Định cư Canada theo diện tay nghề là một trong những lựa chọn hấp dẫn cho những người có kỹ năng và kinh nghiệm làm việc trong các ngành nghề được Canada ưu tiên. Tuy nhiên, để định cư Canada theo diện tay nghề, bạn cần phải biết các chương trình, điều kiện và quy trình định cư phù hợp với trình độ và nhu cầu của bạn. Bài viết này sẽ tổng hợp cho bạn các thông tin cần thiết về định cư Canada theo diện tay nghề mới nhất 2023.
Định cư Canada theo diện tay nghề là gì?
Định cư Canada theo diện tay nghề là một trong những cách để người có kinh nghiệm và kỹ năng làm việc trong các ngành nghề được Chính phủ Canada cần có thể trở thành thường trú nhân của quốc gia này. Định cư Canada theo diện tay nghề có nhiều lợi ích như:
- Giáo dục miễn phí, chăm sóc sức khỏe toàn dân, lợi ích an sinh xã hội, quyền tự do di chuyển và sinh sống ở bất kỳ tỉnh bang nào, và cơ hội trở thành công dân Canada sau khi đáp ứng các yêu cầu về thời gian cư trú.
- Có thể làm việc ở bất kỳ nơi nào trong Canada, không bị giới hạn bởi một job offer (thư mời làm việc) cụ thể.
- Có thể đem theo vợ/chồng và con cái dưới 22 tuổi (hoặc trên 22 tuổi nếu vẫn còn phụ thuộc) để cùng định cư và hưởng các quyền lợi như người Canada.
- Có thể tham gia các chương trình hỗ trợ người nhập cư như học ngôn ngữ, tìm việc làm, tham gia cộng đồng và hội nhập văn hóa.
- Để định cư Canada theo diện tay nghề, bạn có thể lựa chọn một trong hai nhóm chương trình chính: nhóm tay nghề liên bang và nhóm tay nghề tỉnh bang.
Nhóm định cư Canada diện tay nghề liên bang
Nhóm tay nghề liên bang bao gồm ba chương trình: Federal Skilled Worker Program (FSWP), Federal Skilled Trade Program (FSTP) và Canadian Experience Class (CEC). Đây là các chương trình dựa trên hệ thống Express Entry, một hệ thống điểm để lựa chọn các ứng viên có khả năng đáp ứng nhu cầu lao động của Canada.
Federal Skilled Worker Program (FSWP)
FSWP là chương trình dành cho những lao động lành nghề có kinh nghiệm làm việc ở nước ngoài muốn nhập cư vào Canada lâu dài. Để tham gia FSWP, bạn cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Có ít nhất một năm kinh nghiệm làm việc toàn thời gian (hoặc tương đương với bán thời gian) trong vòng 10 năm trước khi xin định cư và phải liên quan đến ngành nghề được chọn. Chỉ dành cho các ngành nghề thuộc nhóm 0, A hoặc B của danh sách NOC (National Occupational Classification).
- Đạt được điểm CLB 7 hoặc NCLC 7 cho cả 4 kỹ năng: Nghe, Nói, Đọc, Viết bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp. Bạn có thể chứng minh khả năng ngôn ngữ của mình bằng cách thi các bài kiểm tra được công nhận như IELTS, CELPIP, TEF hoặc TCF.
- Có bằng cấp từ trường Đại học hoặc cao hơn. Bạn cần có bằng cấp được chứng nhận bởi một tổ chức được ủy quyền như WES, ICAS, IQAS hoặc CES để đánh giá trình độ học vấn của bạn so với hệ thống giáo dục Canada.
- Đạt được ít nhất 67 điểm trên 100 theo các yếu tố lựa chọn của FSWP, bao gồm: tuổi, trình độ học vấn, kinh nghiệm làm việc, khả năng ngôn ngữ, có việc làm đã được bảo lãnh ở Canada hay không, có người thân ở Canada hay không, và các yếu tố khác.
- Có đủ khả năng tài chính để duy trì cuộc sống của bạn và gia đình ở Canada. Bạn cần chứng minh rằng bạn có đủ tiền để trả cho các chi phí cần thiết như ăn, ở, di chuyển, y tế, giáo dục, v.v. Số tiền tối thiểu bạn cần có phụ thuộc vào số lượng thành viên trong gia đình của bạn. Bạn có thể xem bảng số tiền tối thiểu theo năm tại đây.
Ngoài ra, bạn cũng cần đáp ứng các yêu cầu về sức khỏe, an ninh và hành vi của Canada. Bạn cần khám sức khỏe, cung cấp lý lịch tội phạm, không có tiền án tiền sự, không vi phạm luật pháp hoặc quy định của Canada hoặc quốc gia khác.
Federal Skilled Trade Program (FSTP)
FSTP là chương trình dành cho những lao động có tay nghề trong các ngành thủ công muốn nhập cư vào Canada lâu dài. Để tham gia FSTP, bạn cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Có ít nhất hai năm kinh nghiệm làm việc toàn thời gian (hoặc tương đương với bán thời gian) trong vòng 5 năm trước khi xin định cư và phải liên quan đến ngành nghề được chọn. Chỉ dành cho các ngành nghề thuộc nhóm B của danh sách NOC, bao gồm các ngành như: xây dựng, cơ khí, điện, nấu ăn, làm tóc, v.v.
- Đạt được điểm CLB 5 cho kỹ năng Nói và Nghe, và CLB 4 cho kỹ năng Đọc và Viết bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp. Bạn có thể chứng minh khả năng ngôn ngữ của mình bằng cách thi các bài kiểm tra được công nhận như IELTS, CELPIP, TEF hoặc TCF.
- Có một job offer (thư mời làm việc) toàn thời gian từ một nhà tuyển dụng ở Canada cho ít nhất một năm, hoặc có một chứng chỉ tay nghề được cấp bởi một tổ chức có thẩm quyền ở Canada. Bạn cần có một job offer hoặc một chứng chỉ tay nghề phù hợp với ngành nghề bạn muốn định cư.
Ngoài ra, bạn cũng cần đáp ứng các yêu cầu về sức khỏe, an ninh và hành vi của Canada. Bạn cần khám sức khỏe, cung cấp lý lịch tội phạm, không có tiền án tiền sự, không vi phạm luật pháp hoặc quy định của Canada hoặc quốc gia khác.
Canadian Experience Class (CEC)
CEC là chương trình dành cho những lao động có kinh nghiệm làm việc ở Canada muốn nhập cư vào Canada lâu dài. Để tham gia CEC, bạn cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Có ít nhất một năm kinh nghiệm làm việc toàn thời gian (hoặc tương đương với bán thời gian) trong vòng 3 năm trước khi xin định cư và phải liên quan đến ngành nghề được chọn. Chỉ dành cho các ngành nghề thuộc nhóm 0, A hoặc B của danh sách NOC.
- Đạt được điểm CLB 7 cho kỹ năng Nghe, Nói, Đọc, Viết bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp nếu ngành nghề thuộc nhóm 0 hoặc A, hoặc CLB 5 nếu ngành nghề thuộc nhóm B. Bạn có thể chứng minh khả năng ngôn ngữ của mình bằng cách thi các bài kiểm tra được công nhận như IELTS, CELPIP, TEF hoặc TCF.
- Có kinh nghiệm làm việc ở Canada với một giấy phép lao động hợp pháp. Bạn không được tính kinh nghiệm làm việc khi bạn là sinh viên, du học sinh, du lịch viên, hoặc làm việc không có giấy phép.
Ngoài ra, bạn cũng cần đáp ứng các yêu cầu về sức khỏe, an ninh và hành vi của Canada. Bạn cần khám sức khỏe, cung cấp lý lịch tội phạm, không có tiền án tiền sự, không vi phạm luật pháp hoặc quy định của Canada hoặc quốc gia khác.
Nhóm định cư Canada diện tay nghề tỉnh bang
Nhóm tay nghề tỉnh bang bao gồm các chương trình do các tỉnh bang và vùng lãnh thổ của Canada tự quản lý để lựa chọn các ứng viên có tay nghề phù hợp với nhu cầu lao động của từng địa phương. Mỗi tỉnh bang và vùng lãnh thổ có các chương trình, điều kiện và quy trình định cư riêng, nên bạn cần tìm hiểu kỹ trước khi chọn chương trình nào. Một số chương trình tay nghề tỉnh bang phổ biến nhất là:
- Alberta Immigrant Nominee Program (AINP): Dành cho những lao động có kinh nghiệm làm việc trong các ngành nghề được Alberta cần, bao gồm các ngành nghề thuộc nhóm 0, A, B, C và D của danh sách NOC. Bạn cần có một job offer (thư mời làm việc) từ một nhà tuyển dụng ở Alberta, hoặc có một chứng chỉ tay nghề được cấp bởi một tổ chức có thẩm quyền ở Alberta. Bạn cũng cần đạt được điểm CLB 4 cho cả 4 kỹ năng Nghe, Nói, Đọc, Viết bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp.
- British Columbia Provincial Nominee Program (BC PNP): Dành cho những lao động có kinh nghiệm làm việc trong các ngành nghề được British Columbia cần, bao gồm các ngành nghề thuộc nhóm 0, A, B và C của danh sách NOC. Bạn cần có một job offer (thư mời làm việc) từ một nhà tuyển dụng ở British Columbia, hoặc có một chứng chỉ tay nghề được cấp bởi một tổ chức có thẩm quyền ở British Columbia. Bạn cũng cần đạt được điểm CLB 4 hoặc cao hơn cho cả 4 kỹ năng Nghe, Nói, Đọc, Viết bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp.
- Manitoba Provincial Nominee Program (MPNP): Dành cho những lao động có kinh nghiệm làm việc trong các ngành nghề được Manitoba cần, bao gồm các ngành nghề thuộc nhóm 0, A, B, C và D của danh sách NOC. Bạn cần có một job offer (thư mời làm việc) từ một nhà tuyển dụng ở Manitoba, hoặc có một chứng chỉ tay nghề được cấp bởi một tổ chức có thẩm quyền ở Manitoba. Bạn cũng cần đạt được điểm CLB 4 hoặc cao hơn cho cả 4 kỹ năng Nghe, Nói, Đọc, Viết bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp.
- Ontario Immigrant Nominee Program (OINP): Dành cho những lao động có kinh nghiệm làm việc trong các ngành nghề được Ontario cần, bao gồm các ngành nghề thuộc nhóm 0, A và B của danh sách NOC. Bạn cần có một job offer (thư mời làm việc) từ một nhà tuyển dụng ở Ontario, hoặc có một chứng chỉ tay nghề được cấp bởi một tổ chức có thẩm quyền ở Ontario. Bạn cũng cần đạt được điểm CLB 5 hoặc cao hơn cho cả 4 kỹ năng Nghe, Nói, Đọc, Viết bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp.
- Saskatchewan Immigrant Nominee Program (SINP): Dành cho những lao động có kinh nghiệm làm việc trong các ngành nghề được Saskatchewan cần, bao gồm các ngành nghề thuộc nhóm 0, A, B, C và D của danh sách NOC. Bạn cần có một job offer (thư mời làm việc) từ một nhà tuyển dụng ở Saskatchewan, hoặc có một chứng chỉ tay nghề được cấp bởi một tổ chức có thẩm quyền ở Saskatchewan. Bạn cũng cần đạt được điểm CLB 4 hoặc cao hơn cho cả 4 kỹ năng Nghe, Nói, Đọc, Viết bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp.
Ngoài ra, còn có các chương trình tay nghề tỉnh bang khác như: Atlantic Immigration Pilot Program (AIPP), New Brunswick Provincial Nominee Program (NBPNP), Newfoundland and Labrador Provincial Nominee Program (NLPNP), Nova Scotia Nominee Program (NSNP), Northwest Territories Nominee Program (NTNP), Prince Edward Island Provincial Nominee Program (PEI PNP), Quebec Skilled Worker Program (QSWP), and Yukon Nominee Program (YNP).
Quy trình định cư Canada theo diện tay nghề
Quy trình định cư Canada theo diện tay nghề có thể khác nhau tùy thuộc vào chương trình bạn chọn. Tuy nhiên, có một số bước chung mà bạn cần thực hiện như sau:
Bước 1: Xác định ngành nghề và chương trình định cư phù hợp với bạn. Bạn cần tìm hiểu kỹ về các điều kiện, yêu cầu và quy trình của từng chương trình để chọn được chương trình tốt nhất cho bạn. Bạn cũng cần xem xét khả năng ngôn ngữ, trình độ học vấn, kinh nghiệm làm việc, tình hình tài chính, và các yếu tố khác của bạn để đánh giá khả năng định cư của bạn.
Bước 2: Chuẩn bị các tài liệu cần thiết để nộp đơn định cư. Bạn cần có các tài liệu sau:
- Bằng cấp, chứng chỉ, hoặc giấy chứng nhận học vấn của bạn. Bạn cần có bằng cấp được chứng nhận bởi một tổ chức được ủy quyền như WES, ICAS, IQAS hoặc CES để đánh giá trình độ học vấn của bạn so với hệ thống giáo dục Canada.
- Bằng cấp, chứng chỉ, hoặc giấy chứng nhận tay nghề của bạn. Bạn cần có chứng chỉ tay nghề được cấp bởi một tổ chức có thẩm quyền ở Canada hoặc ở nước ngoài nếu chương trình định cư yêu cầu.
- Kết quả bài kiểm tra ngôn ngữ của bạn. Bạn cần có kết quả bài kiểm tra ngôn ngữ được công nhận như IELTS, CELPIP, TEF hoặc TCF để chứng minh khả năng ngôn ngữ của bạn bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp.
- Thư mời làm việc (job offer) của bạn. Bạn cần có một job offer toàn thời gian từ một nhà tuyển dụng ở Canada cho ít nhất một năm nếu chương trình định cư yêu cầu. Thư mời làm việc phải có đầy đủ thông tin về vị trí, mức lương, thời gian làm việc, và các điều khoản khác của công việc. Thư mời làm việc cũng phải được xác nhận bởi Chính phủ Canada thông qua một mã LMIA (Labour Market Impact Assessment) hoặc một mã ESDC (Employment and Social Development Canada).
- Bằng chứng về khả năng tài chính của bạn. Bạn cần chứng minh rằng bạn có đủ tiền để trả cho các chi phí cần thiết như ăn, ở, di chuyển, y tế, giáo dục, v.v. khi đến Canada. Bạn có thể sử dụng các tài liệu như: sổ tiết kiệm, giấy tờ chứng minh tài sản, giấy tờ chứng minh thu nhập, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, v.v.
- Bằng chứng về quan hệ gia đình của bạn. Bạn cần cung cấp các tài liệu để chứng minh quan hệ gia đình của bạn với những người bạn muốn đem theo định cư, bao gồm: giấy khai sinh, giấy kết hôn, giấy ly hôn, giấy chứng nhận con nuôi, v.v.
- Bằng chứng về sức khỏe, an ninh và hành vi của bạn. Bạn cần khám sức khỏe, cung cấp lý lịch tội phạm, không có tiền án tiền sự, không vi phạm luật pháp hoặc quy định của Canada hoặc quốc gia khác. Bạn cần có các tài liệu như: giấy khám sức khỏe, giấy xác nhận không có tiền án, giấy xác nhận không có lệnh trục xuất, v.v.
Bước 3: Nộp đơn định cư và chờ kết quả. Bạn cần nộp đơn định cư theo cách thức của từng chương trình. Một số chương trình yêu cầu bạn nộp đơn trực tuyến qua hệ thống Express Entry, một số chương trình yêu cầu bạn nộp đơn trực tiếp qua địa chỉ email hoặc đường bưu điện của tỉnh bang hoặc vùng lãnh thổ. Bạn cần nộp đơn đầy đủ và chính xác, và trả phí xử lý đơn định cư. Bạn cũng cần cập nhật thông tin cá nhân của bạn nếu có thay đổi trong quá trình xử lý đơn. Bạn cần chờ kết quả từ Chính phủ Canada, thường mất từ 6 tháng đến 1 năm hoặc hơn tùy thuộc vào chương trình và tình hình di trú.
Bước 4: Nhận giấy chứng nhận định cư và chuẩn bị nhập cảnh Canada. Nếu đơn định cư của bạn được chấp thuận, bạn sẽ nhận được một giấy chứng nhận định cư (Confirmation of Permanent Residence – COPR) và một visa nhập cảnh (nếu bạn cần). Bạn cần kiểm tra lại các thông tin trên giấy chứng nhận định cư và visa nhập cảnh, và báo lại nếu có sai sót. Bạn cũng cần chuẩn bị các tài liệu cần thiết để nhập cảnh Canada, bao gồm: giấy chứng nhận định cư, visa nhập cảnh, hộ chiếu, giấy tờ tài chính, giấy tờ gia đình, và các tài liệu khác. Bạn cần nhập cảnh Canada trước khi hết hạn của giấy chứng nhận định cư và visa nhập cảnh.
Bước 5: Hoàn tất thủ tục nhập cảnh và nhận thẻ thường trú nhân. Khi bạn đến Canada, bạn cần hoàn tất các thủ tục nhập cảnh tại cửa khẩu, bao gồm: kiểm tra hộ chiếu, visa, giấy chứng nhận định cư, và các tài liệu khác; khai báo các món đồ cá nhân và hàng hóa mà bạn mang theo hoặc gửi sau; và phỏng vấn với một viên quan nhập cảnh. Nếu bạn hoàn thành các thủ tục nhập cảnh thành công, bạn sẽ nhận được một thẻ thường trú nhân (Permanent Resident Card – PR Card), là một chứng minh thư cho thấy bạn là một thường trú nhân của Canada. Thẻ thường trú nhân có giá trị 5 năm và bạn cần mang theo khi đi ra ngoài Canada.
Bước 6: Hội nhập và sinh sống ở Canada. Sau khi nhập cảnh Canada, bạn cần thực hiện các bước sau để hội nhập và sinh sống ở Canada:
- Đăng ký các dịch vụ cơ bản như: số an sinh xã hội (Social Insurance Number – SIN), bảo hiểm y tế (Health Insurance Card), tài khoản ngân hàng, điện thoại, internet, v.v.
- Tìm kiếm nơi ở ổn định, phù hợp với thu nhập và nhu cầu của bạn và gia đình. Bạn có thể thuê nhà, mua nhà, hoặc ở nhờ với người thân hoặc bạn bè.
- Tìm kiếm việc làm phù hợp với tay nghề và kinh nghiệm của bạn. Bạn có thể sử dụng các nguồn tìm kiếm việc làm trực tuyến, tham gia các hội chợ việc làm, liên hệ với các nhà tuyển dụng, hoặc nhờ sự giới thiệu của người quen.
- Đăng ký cho con cái học tại các trường công lập hoặc tư thục. Bạn cần cung cấp các tài liệu như: giấy khai sinh, bằng cấp, kết quả học tập, và giấy khám sức khỏe của con cái. Bạn cũng cần chọn trường phù hợp với độ tuổi, trình độ, và ngôn ngữ của con cái.
- Tham gia các chương trình hỗ trợ người nhập cư như: học ngôn ngữ, tìm việc làm, tham gia cộng đồng và hội nhập văn hóa. Bạn có thể tìm kiếm các tổ chức hỗ trợ người nhập cư ở gần nơi bạn sống, hoặc truy cập các trang web như: [Welcome to Canada], [Settlement.Org], [Immigration, Refugees and Citizenship Canada], v.v.
Kết luận
Định cư Canada theo diện tay nghề là một cơ hội tuyệt vời cho những người có kỹ năng và kinh nghiệm làm việc trong các ngành nghề được Canada ưu tiên. Bạn có thể lựa chọn một trong hai nhóm chương trình chính: nhóm tay nghề liên bang và nhóm tay nghề tỉnh bang. Bạn cần tìm hiểu kỹ về các chương trình, điều kiện và quy trình định cư phù hợp với trình độ và nhu cầu của bạn. Bạn cũng cần chuẩn bị các tài liệu cần thiết để nộp đơn định cư và chờ kết quả. Sau khi nhập cảnh Canada, bạn cần hội nhập và sinh sống ở Canada theo các bước hướng dẫn. Chúc bạn thành công trong quá trình định cư Canada theo diện tay nghề.
