Người Úc cổ đại được cho là xuất hiện lần đầu vào khoảng 40.000 – 70.000 năm trước. Trải qua vô số những biến động từ thời kỳ đầu cho đến ngày nay đã để lại cho nước Úc bề dày lịch sử lâu đời với nhiều điểm nhấn quan trọng. Vậy lịch sử phát triển nước Úc đã trải qua những sự kiện nào? Hãy cùng Ditruglobal khám phá sự hình thành và lịch sử phát triển nước Úc thông qua bài viết sau.
Lịch sử phát triển nước Úc qua từng thời kỳ
Thời kỳ nguyên thủy
Điểm nhấn của lịch sử phát triển nước Úc thời kỳ này chính là sự xuất hiện của người Úc bản địa, những người đầu tiên có mặt trên lục địa này. Các nhà khảo cổ học cho rằng họ đã đến đại lục Úc theo đường biển từ Đông Nam Á vào khoảng 40.000- 70.000 năm trước đây.
Ước tính dân số bản địa thời điểm này đã lên đến 300.000 người và họ chủ yếu sinh sống bằng hình thức săn bắn và hái lượm, thiết lập các truyền thống tinh thần, sử dụng kỹ thuật đồ đá để điêu khắc và vẽ tranh trong hang động
Cộng đồng người Úc nguyên thủy này đã tồn tại hàng nghìn năm cho đến khi người châu Âu đến và bắt đầu quá trình thuộc địa hóa vào cuối thế kỷ 18. Sự xuất hiện của người châu Âu đã mang lại những thay đổi lớn cho người Úc cổ đại, bao gồm cả những thách thức về môi trường và xã hội.
Khám phá của người Châu Âu
Năm 1606, nhà hàng hải người Hà Lan Willem Janszoon là người châu Âu đầu tiên đến Úc, sau đó là Luís Vaz de Torres và James Cook vào thế kỷ 17 và 18. Đến năm 1770, thuyền trưởng James Cook đã lập bản đồ bờ biển phía đông Úc cho Anh Quốc và đề xuất thuộc địa hóa tại vịnh Botany, nơi hiện nay là thành phố Sydney.
Sự khám phá của người châu Âu và sự thuộc địa hóa của họ đã gây ra những thay đổi lớn cho lục địa Úc, từ việc thiết lập các thuộc địa hình sự đến việc mở cửa cho người nhập cư, đồng thời cũng gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đối với người thổ dân Úc, bao gồm việc chiếm đất, bệnh tật, và sự phá vỡ nền văn hóa truyền thống của họ.
Thuộc địa hóa
Khu thuộc địa hình sự đầu tiên được thành lập ở Sydney Cove vào năm 1788. Đến năm 1859 ở Australia đã có 5 thuộc địa được thành lập là: New South Wales, Tasmania, Queensland, Western Australia và South Australia. Mỗi một thuộc địa có một thống đốc, luật pháp, chính sách, cảnh sát và hệ thống giao thông riêng. Người Úc bản địa suy yếu đi nhiều và số lượng bị suy giảm do các dịch bệnh lan truyền từ những người thực dân và do xung đột với họ trong giai đoạn này.
Cuối thế kỷ 18 người Anh bắt đầu tuyên bố chủ quyền đối với nửa phía đông của Úc vào năm 1770 và bắt đầu tiến hành công cuộc thuộc địa hóa nơi đây bằng cách đày các tù nhân đến New South Wales từ ngày 26 tháng 1 năm 1788, và ngày này về sau trở thành ngày quốc khánh nước Úc. Ngày 7 tháng 2, thuyền trưởng Phillip Arthur cập bến Port Jackson, nơi sau này trở thành Sydney, và tuyên bố thành lập thuộc địa New South Wales.
Giai đoạn này các tù nhân tại New South Wales phải trải qua thời kỳ khó khăn thiếu thốn do phải lao động vất vả, dinh dưỡng kém mà nguồn cung hàng hóa lại khan hiếm, bệnh tật hoành hành. Tuy nhiên, đến năm 1792, số lượng tù nhân được phóng thích bắt đầu tăng dần, họ được cấp đất và tiên phong trong lĩnh vực kinh tế tư nhân, sau này còn có thêm các cựu binh sĩ và các dân di cư tự do đến từ Anh nỗ lực vượt qua nạn đói và bị cô lập cao độ.
Quá trình này không chỉ đánh dấu sự bắt đầu của một xã hội mới trên lục địa Úc mà còn có ảnh hưởng sâu rộng đến người thổ dân châu Úc. Họ phải đối mặt với việc mất đất, bệnh tật, và sự phá vỡ nền văn hóa truyền thống của mình do sự xâm nhập và chiếm đóng của người châu Âu.
Từ tự trị đến liên bang hóa
Lịch sử phát triển nước Úc giai đoạn này, cả sáu thuộc địa tự quản của Anh Quốc gồm Queensland, New South Wales, Victoria, Tasmania, Nam Úc, và Tây Úc đều đã thống nhất để tạo thành một quốc gia – Thịnh vượng chung Úc vào năm 1901.
Nỗ lực liên bang hóa bắt đầu từ giữa thế kỷ 19 nhưng bị kìm hãm do thiếu sự ủng hộ đại chúng. Một số hội nghị được tổ chức vào thập niên 1890 và phát triển một hiến pháp cho Thịnh vượng chung. Hiến pháp Úc có hiệu lực vào ngày 1 tháng 1 năm 1901, biến các thuộc địa thành các bang của khối Thịnh vượng chung Úc.
Đạo luật Hạn chế Nhập cư 1901 là một trong những đạo luật đầu tiên mà Quốc hội Úc thông qua nhằm mục đích hạn chế người nhập cư từ châu Á (đặc biệt là Trung Quốc), điều này nhận được ủng hộ mạnh mẽ trong quốc hội, các lập luận khác nhau từ bảo hộ kinh tế cho đến công khai kỳ thị chủng tộc.
Thời kỳ chiến tranh
Úc đã tham gia cùng Anh trong cả hai cuộc chiến tranh thế giới và trở thành đồng minh của Hoa Kỳ trong Chiến tranh thế giới thứ hai.
Chiến tranh thế giới thứ I:
Lịch sử phát triển nước Úc từ năm 1914 – 1918 đã có trên 416.000 nam giới tình nguyện chiến đấu trong Chiến tranh thế giới thứ nhất với 60.000 người thiệt mạng và 156.000 người bị thương, nhiễm độc hoặc bị bắt, khi giao chiến tại Gallipoli trên bờ biển Thổ Nhĩ Kỳ, trong khi tổng dân số chỉ là 4,9 triệu người.
Chiến tranh thế giới thứ II:
Úc đã tuyên chiến với Đức Quốc xã vào ngày 3 tháng 9 năm 1939 và trở thành một phần của phe Đồng Minh. Quân đội Úc đã chiến đấu trên nhiều mặt trận, bao gồm châu Âu, Bắc Phi và Tây- Nam Thái Bình Dương. Đáng chú ý, lần đầu tiên trong lịch sử nước Úc, quốc gia này đã bị ngoại bang tấn công, cụ thể là Nhật Bản trong Thế chiến thứ hai.
Các tù binh chiến tranh Úc bị ngược đãi nghiêm trọng tại Mặt trận Thái Bình Dương. Năm 1943, có 2.815 tù binh chiến tranh người Úc tử vong khi xây dựng đường sắt Miến Điện- Thái Lan cho người Nhật. Năm 1944, trong cuộc Hành quân Chết chóc Sandakan trên đảo Borneo của người Nhật, chỉ có 6 trong số 2.000 tù binh chiến tranh người Úc và Anh còn sống sót.
Dân số thời chiến của Úc là 7 triệu người, trong 6 năm tham gia chiến tranh đã có gần 1 triệu nam nữ phục vụ trong quân đội. Cụ thể là 727.200 nam nữ trong Lục quân Úc (557.800 phục vụ tại hải ngoại), 216.900 lính Không quân Hoàng gia Úc và 48.900 lính Hải quân Hoàng gia Úc. Đã có trên 39.700 người bị giết hoặc tử vong trong tình trạng tù nhân chiến tranh, khoảng 8.000 người trong đó chết khi là tù binh chiến tranh của người Nhật.
Sau chiến tranh, Úc đã trải qua nhiều thay đổi về kinh tế, quân sự và chính sách ngoại giao. Chính phủ Úc chú trọng phát triển kỹ thuật, công nghệ và tăng cường củng cố lực lượng quân sự trong thời bình. Các chính sách về quân sự của Úc cũng dần ngả theo Hoa Kỳ hơn là Anh Quốc. Xã hội Úc cũng trải qua nhiều thay đổi qua các cuộc di tản từ châu Âu sau cuộc chiến.
Ngoài ra, Úc cũng tham gia vào Chiến tranh Lạnh, một giai đoạn lịch sử đầy căng thẳng giữa Mỹ và Liên Xô sau Chiến tranh thế giới thứ hai, mặc dù không có sự đối đầu trực tiếp giữa hai cường quốc này.
Bùng nổ hậu chiến và nhập cư
Lịch sử phát triển nước Úc thời kỳ hậu chiến, Úc mở cửa biên giới và chào đón một lượng lớn người nhập cư từ khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là từ châu Âu. Chính phủ Úc đã thực hiện nhiều chính sách để khuyến khích người nhập cư, nhằm mục đích tăng cường dân số và phát triển kinh tế, khôi phục đất nước sau chiến tranh.
Chương trình nhập cư hậu chiến của Úc bắt đầu vào cuối những năm 1940 và kéo dài qua những năm 1950 và 1960. Đã có hơn 6,5 triệu người nhập cư đến Úc trong giai đoạn này, góp phần làm phong phú thêm nền văn hóa và xã hội Úc.
Người nhập cư không chỉ đến từ Anh và Ireland, mà còn từ Ý, Hy Lạp, Hà Lan, Đức, Ba Lan và nhiều quốc gia khác. Họ mang theo ngôn ngữ, tập quán và truyền thống của đất nước mình đến Úc, làm cho xã hội Úc trở nên đa dạng hơn. Sự đa dạng này đã đóng góp vào sự hình thành và phát triển của Úc, giúp Úc trở thành một quốc gia đa văn hóa và đa sắc tộc như hiện nay.
Nước Úc hiện đại với chủ nghĩa dân tộc mới
Từ thập niên 1960, lịch sử phát triển nước Úc đã có những biến động to lớn về chính trị – xã hội Sự đa dạng sắc tộc, tinh thần độc lập khỏi nước Anh ngày càng lớn. Phong trào phản đối Chiến tranh Việt Nam để lại nhiều ảnh hưởng đáng kể cho việc thay đổi trật tự chính trị, kinh tế và xã hội nước Úc giai đoạn này.
Năm 1967, công dân Úc bỏ phiếu đa số trong một cuộc trưng cầu dân ý cho phép chính chủ liên bang viết ra những bộ luật dành cho người thổ dân châu Úc và include them in future censuses. Đây là thành quả của một nỗ lực cải cách mạnh mẽ đến từ người thổ dân Úc và người Úc da trắng.
Năm 1972, Đảng Lao động Úc dưới sự lãnh đạo lý tưởng hoá của Gough Whitlam lên nắm quyền, kết thúc sự thống trị hậu Thế chiến của liên minh Đảng Tự do và Quốc gia. Trong suốt 3 năm liền, chính phủ mới của ông đã chấm dứt quân dịch, xoá bỏ học phí đại học, mang lại dịch vụ chăm sóc y tế miễn phí, xoá bỏ chính sách Người Úc Da trắng, đề cao chủ nghĩa đa văn hoá và giới thiệu hình thức ly dị no- fault và hỗ trợ tài chính sòng phẳng cho phụ nữ.
Tuy nhiên đến năm 1975, Đảng Lao động phải chịu thất bại nặng nề do lạm phát và các vụ bê bối chính trị và đảng Liên minh Tự do – Quốc gia nắm quyền cho đến năm 1983. Cho đến nay, Úc vẫn đang cố gắng thắt mở rộng quan hệ với các nước Đông Nam Á và các đảo quốc Thái Bình Dương song vẫn duy trì quan hệ chặt chẽ với Anh và Mỹ.
Nước Úc những năm 90 cho đến ngày nay
Lịch sử phát triển nước Úc năm 1983 và 1996 có nhiều thay đổi đáng kể về mặt kinh tế, chính phủ Lao động Hawke-Keating mang lại nhiều cuộc cải cách về kinh tế, chẳng hạn như bãi bỏ hệ thống ngân hàng và thả nổi đồng dollar Úc.
Năm 1996, John Howard lãnh tụ Đảng Liên minh Tự do Úc dẫn đầu một liên minh chiến thắng cuộc tổng tuyển cử và được tái bầu cử vào các năm 1998, 2001 và 2004. Ông đã thực hiện nhiều cuộc cải cách, bao gồm thay đổi cơ cấu thuế quan và hệ thống lại các ngành công nghiệp.
Nước Úc hiện nay là một quốc gia có chủ quyền độc lập, có diện tích rộng lớn, có thủ đô là Canberra và một một nền kinh tế thịnh vượng với GDP ước tính năm 2023 là 2.500 tỷ AUD. Nước này cũng nổi tiếng với hệ thống giao thông thông minh và hiện đại, bao gồm mạng lưới đường sắt, tàu điện, nhiều bến cảng và sân bay lớn. Ngoài ra, Úc còn được biết đến là một trong những quốc gia có mức độ giàu có trung bình cao nhất.
Kết luận
Trải qua nhiều giai đoạn hình thành, từ thời người thổ dân nguyên thủy, trải qua từng thời kỳ khám phá của người Châu Âu, thuộc địa hóa, chiến tranh cho đến thời kỳ hậu chiến và hình thành một quốc gia hiện đại, đa văn hóa và thịnh vượng như ngày này. Mỗi thời kỳ đều ghi dấu những thay đổi sâu sắc, phản ánh lịch sự phát triển nước Úc một cách rõ nét nhất.
Với những gì đã chia sẻ trong bài viết trên, Ditruglobal hy vọng đã phần nào giúp Quý độc giả hiểu thêm về quá trình hình thành và lịch sử phát triển nước Úc qua từng giai đoạn, hiểu thêm về con người, văn hóa, chính trị, bản sắc của quốc gia này. Hãy liên hệ với Ditruglobal – đơn vị chuyên tư vấn và hỗ trợ khách hàng hoàn thiện các thủ tục định cư di trú để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất nhé!
Xem thêm:
